Türkiye, Somali'de roket fırlatma rampası kurmayı hedefliyor

Salı günü yayınlanan bir raporda, Türkiye'nin Somali ile füze ve uzay roketi deneme sahası kurmak için görüşmelerde bulunduğu bildirilirken , bu durum Ankara'nın Afrika Boynuzu ülkesindeki rolünün derinleştiğinin son işareti olarak değerlendirildi.

Bloomberg raporu, konuya yakın kişilerin Ankara ve Mogadişu'nun füzeleri test etmek ve uzay roketleri fırlatmak için bir saha kurma konusunda görüşmeler yaptığını söylediğini aktardı. Konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, Türk yetkililerin Somali'nin bu projeyi kabul edeceği konusunda iyimser olduğunu ekledi.

Kaynaklar, Türkiye'nin Somali'yi balistik füze ve uzay programı için bir üs olarak kullanma isteğinin, Somali'nin Afrika anakarasının doğu ucunda yer alması ve ekvatora yakınlığı nedeniyle, Hint Okyanusu'na doğru füze ve roket fırlatma amaçlı bir uzay üssü olarak kullanılmaya uygun bir yer olmasından kaynaklandığını belirtti.

Bloomberg'in ulaştığı Türkiye Milli Savunma Bakanlığı ve Somali Cumhurbaşkanı'nın Ulusal Güvenlik Danışmanı Hüseyin Şeyh Ali, rapora ilişkin yorum yapmayı reddetti.

Somali Parlamentosu Savunma Alt Komisyonu Başkanı Abdi Ahmed Koshin ise Bloomberg'e yaptığı açıklamada, böyle bir planla ilgili herhangi bir görüşmeden haberdar olmadığını söyledi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2021'de ülkesinin uzay programı için iddialı bir 10 yıllık plan açıkladı . O dönemdeki raporlar, programın Somali'de bir roket fırlatma sahası inşa etmeyi gerektireceğini öne sürüyordu.

Hükümetin planına aşina bir Türk kaynak, Şubat 2021'de Middle East Eye'a Türkiye'nin 2028'e kadar yumuşak bir ay inişi gerçekleştirmek için 1 milyar dolarlık bir planın parçası olarak Somali'de bir uzay limanı inşa etmeyi planladığını söyledi. Böyle bir limanın inşası ve bakımı yaklaşık 350 milyon dolara mal olacak.

Türkiye'nin Somali'deki rolü

Salı günkü raporda Türkiye'nin Somali'deki varlığını güçlendirme yaklaşımı vurgulanıyor.

Türkiye-Somali ilişkileri, Erdoğan'ın başbakan olduğu 2011 yılındaki ilk ziyaretinden bu yana istikrarlı bir şekilde gelişiyor.

Mogadişu, Türkiye'nin en büyük denizaşırı askeri üssüne ev sahipliği yapıyor. 50 milyon dolarlık üs 2017'de kuruldu ve 10.000'den fazla askeri eğitme kapasitesine sahip.

İki ülke geçtiğimiz aylarda da bir dizi anlaşmaya imza atmıştı. Bunlar arasında Şubat ayında savunma ve güvenlik iş birliği anlaşması, Mart ayında ise açık deniz enerji iş birliği anlaşması yer alıyordu.

En son temmuz ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi, ortak savunma anlaşması kapsamında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Somali'ye iki yıl süreyle deniz kuvvetleri göndermesine izin veren Cumhurbaşkanlığı önergesini onaylamıştı.

Türkiye'nin Somali'deki artan rolü, Etiyopya ve Somaliland'ın ayrılıkçı bölgesinin Ocak ayında Somaliland'daki Berbera limanı üzerinden denize kıyısı olmayan Etiyopya'ya Kızıldeniz'e erişim sağlayan tartışmalı bir anlaşma imzalamasının ardından bölgedeki artan gerginliklerin ortasında geliyor. Karşılığında, Addis Ababa ayrılıkçı bölgeyi bağımsız bir devlet olarak tanıyacaktı.

Anlaşma yaygın bir şekilde kınandı ve bölgede artan dış müdahaleler konusunda endişelere yol açtı.

Aden Körfezi kıyısındaki küçük bir bölge olan Somaliland, 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesine rağmen uluslararası alanda hâlâ Somali'nin bir parçası olarak tanınıyor.

Mısır, Somali'nin egemenliğine destek veren birkaç ülkeden biri. Geçtiğimiz ayın sonlarında Mısır, Somali Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud'un 14 Ağustos'ta Kahire'ye yaptığı ziyaret sırasında bir savunma paktı ve askeri iş birliği protokolü imzalanmasının ardından Mogadişu'ya silah ve mühimmat taşıyan iki askeri uçak gönderdi.