Norman Finkelstein: Gazze diye bir yer artık yok

Hamas'ın İsrail’e yaptığı 7 Ekim saldırılarından sonra Tel Aviv’in Gazze’de soykırım davasına konu olan savaşını başlatmasının üzerinden tam bir yıl geçti. Geçen hafta İsrail’in Lübnan’a devam eden saldırıları sonucunda Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ı öldürmesi, milis grubun arkasındaki güç İran’ın misilleme yapmasına sebep oldu. Artık bölgesel bir savaş ihtimali çok gerçek. Bu önemli yıldönümünde, karşı karşıya olduğumuz gerçekliği İsrail-Filistin konusunda en tanınan akademisyen ve aktivistlerden olan Prof. Norman Finkelstein’le konuştuk. Finkelstein İsrail’in Gazze’de amacına ulaştığını çünkü artık Gazze diye bir yer kalmadığını söylüyor.

Gazze’deki savaşın başlamasının üzerinden bir yıl geçti ama artık odağın Lübnan, İran ve bölgesel savaş tehdidine kaydığını görüyoruz. Bu durumu nasıl okuyorsunuz?

Bu durum öngörülebilirdi. Birkaç ay önce “Samson ve Cassandra” başlıklı makalemde yazmıştım. Cassandra, Yunan mitolojisinde felaketleri önceden görebilen bir figürdü. Makalede de “Kulağa felaketi öngören Cassandra gibi gelmek istemem ama görünüşe göre kaçınılmaz olarak İsrail, İran’la bir savaşa doğru gidiyor” yazmıştım. İsrail’in provoke etmeye devam edeceği ve İran’ın bir reaksiyon göstermesine neden olacağı öngörülebilirdi. İsrail’i yatıştırmanın mümkün olmayacağını vurgulamıştım. Bir şekilde tepki gösterilmezse İsrail’in istediği sonucu alana kadar tansiyonu yükseltmeye devam edeceğini yazmıştım. Tam da öngördüğüm şeyler yaşandı.

“İsrail’in nükleer silah kullanma ihtimali var”

Peki şimdi ne olacak?

Birkaç senaryo var. Bence Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin müdahil olup durumu sonlandırma olasılığı var. Biden yönetimi artık gerilimin daha fazla artmasını ister mi emin değilim. Çünkü bu Demokrat Parti’nin kasım ayında yapılacak seçimleri kaybetmesine sebep olabilir. Eğer durum kontrolden çıkarsa ve Donald Trump, “Ben iktidarda olsaydım bunlar olmazdı” sloganıyla kampanya yaparsa bunun Demokratlara olumsuz etkisi olabilir. Bu sebeple Biden yönetimi bir BMGK tasarısını destekleyebilir. Bu, olasılıklardan biri. İkinci senaryo ise İsrail’in durumdan faydalanarak İran’ın nükleer reaktörlerini vurması. Eğer tansiyon daha da yükselirse İsrail’in nükleer silah kullanabileceğini düşünüyorum. Bence şu anda sadece bu iki olasılık var.

İşlerin bu noktaya gelmesi nasıl önlenebilirdi? Batılı kuvvetlerin İsrail’e Gazze’de verdikleri destekten sonra önleyici kapasitesi kalmış mıydı?

Tüm bunların önlenebileceği iki nokta vardı. Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail’e Refah’taki saldırıyı başlatmama emri vermişti. Bu, İsrail’in soykırımını sonlandırabilirdi. Eğer Gazze’deki soykırım dursaydı, Hizbullah İsrail’in kuzeyine roket atmayı sonlandıracağını söylemişti. Hizbullah çok açıktı, defalarca savaş istemediklerini, Gazze’de ateşkes istediklerini söyledi. Ateşkesten sonra saldırıları keseceklerini vurguladılar. İsrail bu seçeneği reddetti çünkü İsrail kimsenin onlardan soykırım yapmayı bırakmalarını talep etme hakkı olduğunu düşünmüyor. Aksine, İsrail soykırım yapma hakkı olmasını ve kimsenin bu “hakka” müdahale etmemesini istiyor. Bence bunu sonlandırmak için fırsat vardı ancak İsrail 7 Ekim’i ve sonrasında olanları önce Gazze sorununu bir soykırımcı savaşla bitirmek, daha sonra da Direniş Ekseni’ni yok etmek için istismar etmekte kararlıydı.

Dünyanın süpergücü ABD’nin Netanyahu karşısında bu kadar aciz kalmasını nasıl yorumluyorsunuz?ABD bu yapılanları destekliyor. İsrail’in ABD’nin desteği olmadan bir şey yapabileceği fikri çok komik. İnsanlar bu fikri nereden çıkarıyor anlamıyorum. Eğer Biden telefonu eline alıp “Durun” dese İsrail nereden silah bulacak? Bu saçmalık.

Savaşın birinci yılına girerken insanların zaten Gazze’de olanlar konusunda hissizleştiğini görüyorduk, şimdi bir de savaşın odağı Gazze’den kayıyor. Bu, savaşın ikinci yılında Gazze’de daha korkunç olaylar yaşanabileceği anlamına mı geliyor?

Hayır, ben aslında İsrail’in Gazze’deki hedefine ulaştığını düşünüyorum. Gazze diye bir yer artık yok. Yok oldu. Tahminlere göre Gazze’deki altyapının yüzde 50’si yok edildi. Gazze’de artık üniversite yok, hastane yok. 45 milyon ton moloz var. Bunların kaldırılmasının 10-15 yıl süreceği öngörülüyor. İsrail, Gazze’ye çimento girmesine izin vermeyecek. “Çimento sokulmasına izin verirsek Hamas tünel yapmak için kullanır” diyecekler. O yüzden artık Gazze diye bir yer yok. İsrail çok dürüsttü, “Gazze’de hedefimize ulaştık, şimdi Hizbullah’a yöneliyoruz” dediler. Şu anda İsrail, Hizbullah’ı dağıtmaya ve İran’ın yapacaklarını öngörmeye odaklanmış durumda.

Netanyahu’nun gittiği senaryoda bile bu savaşın iki devletli çözüm olasılığını tamamen bitirdiğini düşünüyor musunuz?

Artık bundan söz etmek bile aptalca olur, artık iki devletli çözüm diye bir şey yok. Hala iki devletli çözümden söz eden ya embesildir ya da yalancıdır. Böyle bir olasılık kalmadı. İsrail hükümeti bir soykırıma girişti. Filistinliler ve bölgedeki toplumlar bunun bedelini ödedi. Artık barış masasına oturmayacaklardır.

UCM’de soykırım davası devam ediyor. Kolektif cezalandırmanın meşrulaştırılmaya çalışıldığı bir savaş gördük. Dünya, büyük oranda tepkisiz kaldı. Bu savaş, bize gelecekten korkmamız için başka sebepler de verdi mi?

İsrail’in nükleer silah kullanacağını düşünmek için mantıklı gerekçeler var. ABD yüksek ihtimalle bunun olmasını istemeyecek ve İsrail ordusunun nükleer silahın yaratacağı seviyede hasarı nükleer silahsız vermesine izin verecek. Aksi takdirde Trump bunu “Sebep oldukları karışıklığa bakın, eğer ben başkan olsaydım bunlar yaşanmazdı” diyerek kullanacak ve Demokratlar seçimde sorun yaşayacak. O yüzden ABD’nin tam destek vereceğini ve İsrail’in nükleer silah kullanmayacağını düşünüyorum.

İsrail’in Lübnan’ın güneyinde Gazze’de sebep olduğuna benzer bir yıkım mı yaratacağını düşünüyorsunuz?

Hayır, İsrail Lübnan’ın güneyine girmeyecek. İsrail’in istediği son şey Tanrı’nın Partisi (Hizbullah) ile göğüs göğüse muharebeye girmek. Bence bombalama yapacaklar.

Dünyada antisemitizmin de arttığını görüyoruz. Netanyahu politikalarının dünyanın farklı yerlerinde yaşayan Yahudilerin güvenliğini riske attığını düşünüyor musunuz?

Bakın, Naziler işgallerine başladığında Alman karşıtı hisler yaygınlaşmıştı. Bu yaşananların kaçınılmaz bir yansıması. Alman ırkı adına savaş yürütüyorsan, Naziler Almanlarla bağdaştırılır. Bu sebeple Avrupa’da çok fazla Alman karşıtlığı vardı. Bir devlet kendine “Yahudi devleti” derse ve Naziler gibi davranırsa insanlar İsrail devletini Yahudilerle karıştırır. Bu kaçınılmazdır.

Son olarak, savaşın büyümesi, bölgedeki diğer ülkeler için ne anlama gelecek?

Bence savaş yayılırsa BMGK müdahil olacak ve bu da savaşı durduracak. 

Norman Finkelstein kimdir?

Finkelstein, Holokost ve İsrail-Filistin çatışması üzerine araştırmalarıyla tanınan bir siyaset bilimci ve aktivisttir. Holokost’tan sağ kurtulan bir anne ve babanın çocuğu olarak 1953’te dünyaya gelen Finkelstein, Binghamton Üniversitesi’nde lisansını yaptıktan sonra doktorasını prestijli Princeton Üniversitesi’nde tamamladı. 1998’den itibaren Birinci İntifada sırasında her yazı Batı Şeria’da geçirdi. Finkelstein, bu süreçte Yahudi olmasına rağmen hiç kötü muameleye maruz kalmadığını belirtti. Sırasıyla Brooklyn Koleji, Rutgers Üniversitesi, Hunter Koleji, New York Üniversitesi ve DePaul Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapan Finkelstein, 2000 yılında yayımlanan ‘Holokost Endüstrisi’ kitabıyla uluslararası düzeyde tanınır hale geldi. Kitapta Finkelstein, İsrail’in Holokost hatırasını eleştirilerden korunmak amacıyla ideolojik bir silah olarak kullandığını savunuyordu. 2007 yılında DePaul Üniversitesi’nin kendisini tartışmalı bir şekilde gerekli yıl sayısına ulaşmasına rağmen kadroya almama kararı okulda büyük protestolara sebep oldu. Finkelstein, bu tartışmanın ardından istifa kararı aldı. Okulun kararında Finkelstein’in İsrail’le ilgili görüşlerinin rol oynadığı iddia edildi.