Milyarder vergisi hayata geçebilecek mi

2021’de 140’tan fazla ülke, büyük çokuluslu şirketler için %15’lik vergi üzerinde anlaşmıştı. Şimdi de dünyanın ultra zenginlerini her yıl servetlerinin %2’si oranında vergilendirecek bir plan hazırlandı. Türkiye’nin de katılacağı G20 zirvesinde liderlere sunulacak

Paris Ekonomi Okulu ve California Üniversitesi’nde ekonomi profesörü olan Zucman Türkiye’nin de katılacağı yaklaşan G20 zirvesi öncesinde bir basın toplantısı düzenleyerek bir ‘Küresel Milyarder Vergisi’ önerisinde bulundu. Bunu sadece önermekle kalmadı rakamlarıyla, yüzdeleriyle ve potansiyel gelir hedefleriyle geniş bir çalışmayı da dünyaya ilan etti. Aslında bu çalışma Zucman’ın yanı sıra G20 zirvesine evsahipliği yapacak olan Brezilya’nın da öncülüğünde yapıldı.

https://www.g20.org/en/news/taxing-the-super-rich-at-the-g20-gabriel-zucman-advocates-for-international-standards-for-tax-justice

Daha da önemlisi plan, dünyanın en büyük 20 ekonomisini temsil eden G20’nin maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarına 25-26 Temmuz’da Rio de Janeiro’da yapacakları toplantı sırasında resmen sunulacak. Nitekim G20 forumunun başkanlığını yürüten Brezilya, aşırı zenginlerin vergilendirilmesini kendi davası haline getirerek küresel bir fikir birliği oluşturmaya çalışıyor. Brezilya Maliye Bakanlığı’ndan Felipe Antunes de Oliveira, “süper zenginlerin etkin bir şekilde vergilendirilmesi gerektiği konusunda uzmanlar arasında giderek artan bir uluslararası fikir birliği olduğunu” söyledi.

En zenginlerin vergi oyunu

Rapora göre, dünyanın en zengin insanları genellikle servetlerini tröstler ve holding şirketleri gibi karmaşık yasal yapılar aracılığıyla dağıtarak ve kontrol ettikleri şirketlere temettü dağıtmamaları ve sermaye kazançlarını realize etmemeleri talimatını vererek gelir vergisi ödemekten kaçınıyor. Zucman’a göre bu da servetin, ödenmesi gereken vergiyi hesaplamak için en iyi referans noktası olduğu anlamına geliyor ve serveti değerlendirmek için tek tip bir yöntemin emlak vergileri gibi mevcut sistemleri genişletebileceğini öne sürüyor. Zucman, “Eğer bir milyarderseniz ve çok az gelir bildiriyorsanız ya da hiç bildirmiyorsanız, aslında çok fazla ekonomik gelir elde ettiğiniz ve aslında kazandığınız varsayılmalıdır. Gelir vergisi bu ekonomik gelire uygulanmalıdır” dedi.

390 milyar dolarlık plan

Zucman, şubat ayında G20 Maliye Bakanları’nın katıldığı toplantıya konuşmacı olarak davet edilmiş, burada milyarderler için bir asgari vergi standardı oluşturulması gerektiğini söylemişti. Bu konuşmanın ardından Brezilya Maliye Bakanlığı, böyle bir reformun gerçekleştirilmesine yönelik  teknik bir teklif hazırlaması için Zucman görevlendirdi. İşte aylar süren o çalışmanın sonunda hazırlanan rapor basın toplantısıyla dünyaya duyuruldu.

Peki Prof. Zucman milyarderleri vergilendirmek için nasıl bir plan öneriyor?

Dünyaca ünlü ekonomist bir zamanlar “ütopik” olduğu gerekçesiyle reddedilen milyarderlerin servetlerinin vergilendirilmesine yönelik küresel bir plan için şöyle kriterler ve öngörüler belirledi:

1 milyar dolardan fazla serveti olan yaklaşık 3 bin kişinin servetlerinin %2’sinin “ultra yüksek net servetli bireyler” olarak vergilendirilmesine yönelik koordineli bir uluslararası girişim kurulacak.

Bu vergi sayesinde yılda 200 ila 250 milyar dolar arasında gelir elde edilecek.

Servetlerinin 100 milyon dolardan fazla olduğu tahmin edilen “sentimilyonerler”i de kapsayacak şekilde genişletilmesi 100 ila 140 milyar dolar ek gelir sağlayacak.