Kıyamet sığınakları

Daha önce evlerine panik odaları inşa eden dünyanın en zenginleri, yerin metrelerce altında nükleer bombaya bile dayanabilen dev sığınak-malikaneler inşa ediyor. Adeta yaklaşan bir kıyamete hazırlanıyor gibiler. Peki nedir bu ultra zenginleri korkutan?

(Soldan sağa) Sam Altman, Larry Page, Peter Thriel, Mark Zuckerberg

Uğur KoçbaşTüm Haberleri

Birkaç yıl önce, New York’ta Amerika’nın ücra bir çölündeki gösterişli bir tatil köyünde konuşma yapmam istendi. Yatırım bankacılarına internet hakkında yazdığım bir kitap hakkında konuşacağımı sanıyordum. Ancak mekana vardığımda beni yarım düzine ultra zengin karşıladı. Bana dünyanın “olay” olarak adlandırdıkları bir felakete doğru gittiğinden korktuklarını söylediler. Bunu bir tür “çevresel çöküş, sosyal huzursuzluk, nükleer patlama, Güneş fırtınası, durdurulamaz virüs veya her şeyi alaşağı eden kötü niyetli bilgisayar korsanlığı” olarak tanımladılar ve Yeni Zelanda ya da Alaska gibi alternatiflerden hangisine sığınak yapmanın daha mantıklı olacağı konusunda fikirlerimi merak etmişlerdi. Kafalarını meşgul eden diğer sorular şunlardı: İklim değişikliği biyolojik savaştan daha mı korkutucuydu? Bir sığınakta ne kadar süre kalmaları gerekecekti? Ve en önemlisi, kendi güvenlik güçlerinin onları öldürmesini nasıl engelleyebilirlerdi?

Küresel kırılma korkusu

Bu sözlerin sahibi MIT tarafından “dünyanın en etkili on entelektüelinden biri” olarak adlandırılan dijital ekonomi profesörü Douglas Rushkoff. Ona göre milyarderler ‘yaklaşan dev bir küresel kırılmadan’ korkuyorlar. Başkalarına göre elit yüzde 1’i oluşturmalarına rağmen dünyadaki tüm finansal varlıkların yüzde 43’üne sahip olmalarına duyulan öfke nedeniyle, olası bir sosyal patlamada ilk hedef olacakları için sığınaklara yatırım yapıyorlar. Rushkoff, bu durumu Darwin’in evrim teorisinde en güçlünün hayatta kalması kuramından hareketle ‘en zenginlerin hayatta kalması’ olarak açıklıyor. Nitekim bu adı taşıyan bir de kitabı var.

Zuck, Page, Altman

Öyle ya da böyle Mark Zuckerberg’den, Google’ın kurucusu Larry Page’e, Open AI’dan Sam Altman’a kadar ultra zenginler, dünyanın farklı noktalarında kıyamete hazırlık sığınakları inşa ediyorlar. Eurasia Group Başkanı Ian Bremmer’e göre savaşların giderek şiddetlenmesi, nükleer silah tehdidinin büyümesi, sosyal çatışma, küresel ısınmanın etkileri, genel nüfus arasında hayatta kalma ya da “hazırlık” faaliyetlerinin artmasına yol açmakla kalmadı, aynı zamanda ultra zenginleri de lüks sığınaklar yapmaya teşvik etti.

Kıyamet günü için hazırlık yapan Amerikalıların yüzde 40’ını Z kuşağı oluşturuyor.

Rushkoff “Zenginler herkesin üstünde, egemen bir birey olduklarına dair bir zihniyete sahipler. Sığınaklar onların çıkış yapmalarını sağlıyor” diyor.

Geçtiğimiz yıl, Bulletin of the Atomic Scientists’in arkasındaki fizikçiler ve diğer araştırmacılardan oluşan kar amacı gütmeyen koalisyon, Kıyamet Günü Saati’ni gece yarısına 90 saniye kala ayarladı. Bu, saatin 76 yıllık tarihinde insanlığın kıyamete en çok yaklaştığı an oldu.

Sığınak şirketleri kuruldu

Yeni Zelanda’nın doğal güzelliği ve adadan uzaklığı, onu kıyamet için doğal bir kale arayan Silikon Vadisi elitleri için popüler bir seçim haline getirdi. Bu ülkede 14 sığınak inşa ettiğini söyleyen Rising S; terk edilmiş ABD füze silolarını hayatta kalma amaçlı yeraltı yüksek binalarına dönüştüren Survival Condo firması ve dünyanın herhangi bir yerindeki milyarderler için ‘ultra lüks’ sığınaklar sunan Çek merkezli Oppidum da dahil olmak üzere bu talebi karşılamaya hazır bir dizi şirket ortaya çıktı. Teksas merkezli Rising S Company’nin başındaki Gary Lynch, yeraltı sığınakların satışının her yıl yüzde 300 ile yüzde 700 arasında arttığını söylüyor. Büyük bir yatırım fonunun yöneticilerinden biri, New York Times’a verdiği röportajda, günün 24 saati, nerede olursa olsun, yanında onu yeraltı sığınağına götürmeye hazır bir helikopter ve bir pilot olduğunu itiraf etti.

Yer altına kaçanlar

Geçen yılın sonlarında Mark Zuckerberg’in Hawaii adasındaki çiftliğinin altına gömülü, kendi enerji ve gıda kaynakları ile patlamaya dayanıklı kapıları olan 270 milyon dolarlık gizli bir kale inşa ettiği ortaya çıktı. Zuckerberg, Kauai Adası’nda okyanustan dağlara uzanan 1.400 dönümlük muhteşem Koolau Çiftliği’ni 2014 yılında satın aldı. Wired dergisine göre, Zuck‘ın dev projesi tüm zamanların en büyük kişisel inşaatlarından biri olacak.

OpenAI’ın CEO’su Sam Altman da bir keresinde PayPal’ın kurucu ortağı Peter Thiel ile dünyanın sonunun gelmesi ihtimaline karşı bir ‘anlaşma’ yaptıklarını ağzından kaçırmıştı: Altman 2016’da, işler sarpa sararsa ikilinin Thiel’in Yeni Zelanda’daki mülklerinden birinde saklanacağını söylemişti.

Dünya 10 yıl diken üstünde

Google’ın kurucularından milyarder Larry Page de geçen yıl Yeni Zelanda’da oturma izni aldı.

FTX kripto varlık borsasını batırdıktan sonra Bahamalar’da yakalanan Sam Bankman Fried’ın Güney Pasifik’teki Nauru Adası’nda kendisine bir sığınak inşa ettirme girişiminde bulunduğu hatta adayı satın almak istediği ortaya çıktı. Nauru’nun “insanların %50-99.99’unun öldüğü bir olayda hayatta kalmasını sağlamak için” kullanışlı olacağına inandığı belirtiliyor.

Fransız sigorta grubu AXA, Batı ülkelerindeki insanların beşte dördünün kendilerini beş yıl öncesine göre çok daha savunmasız hissettiklerini gösteren bir anket yayınladı.

LinkedIn’in kurucu ortağı Reid Hoffman, Silikon Vadisi’ndeki milyarder arkadaşlarının en az yarısının benzer şekilde ABD’de ya da yurtdışında bu tür sığınaklar şeklinde bir tür ‘kıyamet sigortası’ edindiğini iddia etti.

Miami’nin güneyindeki Biscayne Körfezi’ne bakan bir ada, zenginlerin bir arada yaşadığı bir yer olarak biliniyor. Amazon milyarderi Jeff Bezos ve nişanlısı Lauren Sanchez, yakında emekli NFL yıldızı Tom Brady, eski first daughter Ivanka Trump ve şarkıcı Julio Iglesias’ın komşuları olacağı bu varlıklı yerleşim bölgesine yerleşecekler.

5 yıllık gıda depolanan ‘düşük’ bütçeli sığınaklar

Vivos XPoint

Vivos xPoint sığınakları Güney Dakota’da bulunuyor ve şu anda yaklaşık 5 bin kişiyi barındıracak şekilde dönüştürülüyor. Çalışmalarda 575 sığınak var ve her sığınak bir zamanlar ordu mühimmat deposu olarak hizmet verdi. Her sığınağın iç mekanı, sahipleri tarafından her biri 25 bin ila 200 bin $ arasında bir maliyetle donatılıyor. Her konut, çatı pencereleri ve pencere yanılsaması veren LED ekranlar gibi üst düzey yüzeylerle özelleştirilebiliyor. Geliştirici Larry Hall, bu terk edilmiş Atlas füze silosunu lüks konutlara dönüştürdü. Her konut paslanmaz çelik aletler, LED aydınlatma ve bir ev otomasyon sistemi ile donatıldı. Konut sahipleri ayrıca bir havuz, kaya tırmanma duvarı, sinema salonu, köpek parkı ve oyun salonuna da erişebiliyor. “Lüks ikinci bir ev” olarak tasarlanan ve aynı zamanda nükleer silahlara karşı güçlendirilmiş bir sığınak olan tesiste Hall’un şirketi, 9 metre kalınlığındaki duvarlar ve 161 metrelik koruyucu kubbenin sağladığı korumaya ek olarak askeri düzeyde güvenlik sağlıyor. Ayrıca her birim, her bir sakin için beş yıllık gıda tedarikiyle birlikte geliyor.

Sıradan Amerikalılar bile sadece geçen yıl, hayatta kalma malzemelerine 11 milyar dolar gibi şaşırtıcı bir harcama yaptı.

Doomsday dwellings

Colorado merkezli mimarlık firması F9 Productions, DoomsDay Dwellings adı verilen ve çeşitli felaketlere karşı dayanıklı olması amaçlanan bir dizi ev tasarladı. Genesis Evi hidrolik bir pompa ile zemine indiriliyor ve patlamaya dayanıklı bir kapakla örtülüyor.

Rising S

Güvenli odalar, fırtına sığınakları ve çelik yeraltı sığınakları üreticisi olan Rising S Company, 8.35 milyon dolar fiyatlı Aristocrat da dahil olmak üzere çeşitli üst düzey modeller sunuyor. Tasarımda bir oyun odası, bovling salonu, silah poligonu, garaj ve havuz yer alıyor.

Göklerdeki kalaşnikoflar

Adını sık orman yangınlarıyla bilinen Colorado’dan alan The Coloradoan’ın savunma sistemleri arasında yangına dayanıklı havalandırma da yer alıyor. Yalıtımlı beton çekirdekten yapılan dış duvarlar 1.177 dereceye kadar yüksek sıcaklığa dayanabiliyor.

Trident

Teksas, Fannin County’de Vintuary Holdings tarafından inşa edilmekte olan Trident Lakes, kısmen golf kulübü kısmen de hayatta kalma topluluğu. Golf sahası, binicilik merkezi ve lagünler gibi yer üstü olanaklarıyla %90 toprakla korunaklı apartman daireleri sunacak. Yeraltındaki olanaklar arasında ortak seralar ve bir DNA kasası var. Silo ev, eski bir füze depolama tesisinin üzerinde yer alıyor. F9 Productions tarafından tasarlanan proje, şehir içindeki arsalara sığacak ve afetlere karşı bol miktarda koruma sağlayacak şekilde tasarlandı. Üçgen şekli ve taban izolasyonlu taşıyıcı temelleri evi sismik olaylardan koruyor.

Oppidum

Çek Cumhuriyeti’ndeki Oppidum “dünyanın en büyük zengin sığınağı” olarak lanse ediliyor. Planlanan olanaklar arasında bir havuz ve doğal ışık simülasyonu içeren bir yeraltı bahçesi yer alıyor. Bir zamanlar eski Sovyetler Birliği ve Çekoslovakya (şimdiki Çekya ve Slovakya) arasında ortak bir proje olan çok gizli tesis, 1984’ten başlayarak 10 yılda inşa edildi.

“Günümüzün Nuh’un Gemisi” olarak lanse edilen bu lüks sığınak, bir dağın altına inşa edilmiş ve 227 bin 904 metrekarelik bir yaşam alanı sunuyor. Soğuk Savaş döneminden kalma bir mühimmat depolama tesisinden dönüştürülen bu bireysel konutlar, özel havuz, tiyatro ve spor salonu ile özelleştirilebiliyor.