Küre'de Bugün

GAZZE'Yİ KİM YÖNETECEK ?

“Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Doğu çatışmasında üç büyük çıkarı daha var: İsrail'i korumak, İran'ı kontrol etmek ve Filistin olasılığını kurtarmak. İlk iki hedefe ulaşmak artık mümkün görünüyor, ancak üçüncüsü -uzun vadeli bölgesel barış ve istikrar için gerekli olan- başarılması daha zor olacak. Son ateşkes anlaşmasının ötesine geçip, sonunda İsrail'in Gazze ve Batı Şeria işgalini sona erdirme yollarına gitmek gerekecek,”

Financial Times'tan James Schotter, "[Filistin Yönetimi] operasyonu ayrıca, Filistin Yönetimi'nin uluslararası topluma, İsrail ile Hamas arasındaki savaş sona erdiğinde Gazze'nin yönetiminde rol üstlenebilecek kapasiteye sahip olduğunu gösterme girişimi olarak da yaygın bir şekilde yorumlandı. Bu fikir ABD, Arap ve Avrupa devletleri tarafından destekleniyor, ancak İsrail'in katı tutumlu hükümeti tarafından şiddetle karşı çıkılıyor " diye yazdı.

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, 6 Mart itibarıyla görevden ayrılmak istediğini açıkladı. İsrail Savunma Kuvvetleri’nden (IDF) tarafından yapılan açıklamada, Halevi'nin 6 Mart itibarıyla geçerli olacak şekilde istifa etmek istediğini İsrail Savunma Bakanı Israel Katz'a ilettiği bildirildi. Halevi'nin, IDF’nin 7 Ekim'deki 'başarısızlığının sorumluluğunu' kabul ederek görevinden ayrılmak istediği belirtildi.

Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'nin, 7 Ekim 2023'te İsrail'in Gazze'ye ve bölgedeki saldırıları üzerine Başbakan Netanyahu ve hükümetle görüş ayrılıkları yaşadığı gün yüzüne çıkmıştı. İsrail'de Netanyahu'nun aşırı sağcı koalisyon ortakları Halevi'yi doğrudan hedef alan açıklamalar yapmıştı.

Halevi'nin ardından İsrail'de sular durulmuyor: Muhalefet Netanyahu'yu da istifaya çağırdı

İsrail'de muhalefet, Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ve Gazze’den sorumlu Güney Cephesi Komutanı Yaron Finkelman'ın istifalarını duyurmasının ardından Başbakan Binyamin Netanyahu’yu ve hükümeti de istifaya çağırdı

VE BATI ŞERİA

İsrail Batı Şeria'da 'Kapsamlı' Yeni Bir Askeri Operasyon Duyurdu

İsrail ordusu, Gazze'deki ateşkes devam ederken Batı Şeria'daki operasyonlarını artırdı . Başbakan Benjamin Nentanyahu dün "terörizmi ortadan kaldırmayı" amaçlayan "kapsamlı ve önemli" yeni bir kampanya duyurdu. Filistin Sağlık Bakanlığı dün on kişinin öldüğünü ve en az kırk kişinin yaralandığını söyledi. Cenin kentindeki askeri harekat, İsrailli yerleşimci gruplarının Pazartesi günü Batı Şeria'daki Filistinlilere saldırmasının ardından geldi. Aynı gün, ABD Başkanı Donald Trump'ın 2024'te şiddete başvurmakla suçlanan düzinelerce kişi ve yerleşimci grubuna uygulanan yaptırımları kaldırdığı gündü.

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dün Batı Şeria'nın İsrail'in "savaş hedeflerinin" bir parçası haline geldiğini söyledi ve Hamas'ın Gazze'deki gücünün azalmasının ardından oradaki savaşçıları güçlendirme çabalarına ilişkin endişeleri yansıttı. Gazze ateşkesi yürürlüğe girdiğinden beri Batı Şeria'daki şiddet arttı, Ramallah'taki BM İnsan Hakları Ofisi Pazartesi günü bunu söyledi. Filistin Yönetimi haftalardır bölgedeki militanlara karşı kendi baskısını yürütüyor . ( NYT, The Guardian , CNN, FT )

Trump Çin'e Yüzde 10 Gümrük Vergisi Tehdit Ediyor

Trump dün yönetiminin Çin'in "Meksika ve Kanada'ya fentanil gönderme" eylemlerine dayanarak 1 Şubat'tan itibaren Çin ürünlerine %10 gümrük vergisi koymayı düşündüğünü söyledi. Trump'ın göreve gelmesinden bu yana Çin'e yönelik ilk gümrük vergisi tehdidiydi, ancak seçim kampanyası sırasında Çin mallarına %60 gümrük vergisi önermişti. Dün Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda Çin başbakan yardımcısı bir ticaret savaşında "kazanan olmadığını" söyledi. (CNBC)

Çin'in küresel fentanil ticaretindeki rolünü açıklıyor.

Güney Kore: Görevden alınan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, dün Anayasa Mahkemesi'nde görevden alınma olasılığıyla ilgili davada ilk kez duruşmaya çıktı. Avukatı, Yoon'un Aralık ayındaki sıkıyönetim ilanının icra edilmek için değil, ülkenin muhalefetinin suistimalleri konusunda bir uyarı yapmak için yapıldığını söyledi. Avukat ayrıca, Yoon'un bazı milletvekillerinin tutuklanmasını emrettiği yönündeki askeri komutanların ifadesini de reddetti . Yoon yarın tekrar mahkemeye çıkacak . (Reuters, Yonhap)

Azerbaycan'da Yedi Medya Çalışanının Yargılanması Başladı

Sanıklardan altısı yolsuzluk ve insan haklarına odaklanan Abzas Media ile bağlantılı ve biri de Radio Free Europe/Radio Liberty'nin (RFE/RL) Azeri servisinde muhabir. Yedisi de reddettikleri kaçakçılık suçlamalarıyla karşı karşıya ve basın özgürlüğü grupları bu suçlamaları haberciliği engelleme girişimleri olarak niteledi. RFE/RL müdürü muhabirlerinin Abzas için çalıştığını reddetti ve davayı "temelsiz" olarak nitelendirdi. (Reuters)

Pakistan: Pakistan Maliye Bakanı, Reuters'a yaptığı açıklamada, ülkenin iki Orta Doğu bankası ile bir yıla kadar 1 milyar dolarlık bir kredi için şartlarda anlaşmaya vardığını söyledi. Pakistan, Uluslararası Para Fonu (IMF) kurtarma programının Şubat ayındaki incelemesinden önce para toplamaya çalışıyor. Uluslararası derecelendirme kuruluşları, IMF anlaşmasının duyurulmasının ardından geçen yıl Pakistan'ın notunu yükseltti, ancak yatırım notunun altında kalmaya devam ediyor. (Reuters)

Orta Doğu ve Kuzey Afrika

Fransız Mahkemesi Suriye'nin Devrik Diktatörü İçin Tutuklama Emri Çıkardı

Bu, geçen ay Suriye'nin isyancıların eline geçmesinden sonra Rusya'ya kaçan Beşşar Esad'a karşı ikinci Fransız tutuklama emri. Esad'ı 2017'de bir Fransız-Suriyeli'nin ölümüne yol açan bombalama olayında rol oynamakla suçluyor . (RFI)

Sahra Altı Afrika

Güney Afrika, G20 Başkanlığının Borç ve Yeşil Endüstrileşmeye Odaklanacağını Söyledi

Güney Afrika bu yıl G20'ye başkanlık eden ilk Afrika ülkesi oldu. Pretoria, grubun planlama forumlarını gelişmekte olan ülkelerin borcunun iklim ve kalkınma ilerlemesini nasıl engellediğine ve yeşil endüstrileşme hedeflerini nasıl gerçekleştirebileceklerine odaklanacak şekilde yönlendirecek . (Bloomberg)

Gana: Hükümet atandı eski bir ulusal güvenlik şefi, Burkina Faso, Mali ve Nijer'in cunta liderliğindeki üç ülkeye elçi olarak atandı. Gana'nın Burkina Faso ile ikili ilişkilerinin, Wagner Grubu paramiliter savaşçılarının sınır bölgesinde faaliyet göstermesine izin verdiği suçlamaları nedeniyle 2022'de çökmesinin ardından yakınlaşmanın bir işaretiydi. (Reuters)

Avrupa

Ukrayna'nın Zelenskiy'i 200.000 Avrupa Barış Gücü için Ateşkes Vizyonunu Sunuyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy, Davos'ta yaptığı açıklamada, Rusya ile savaşın durdurulması durumunda Ukrayna'nın güvenliğini garanti altına almak için "en az" iki yüz bin Avrupa barış gücü askerinin Ukrayna'da bulunması gerektiğini söyledi. Rusya'nın Ukrayna'nın ordusunu mevcut büyüklüğünün beşte birine küçültmesi talebini reddetti. Ayrı olarak, Fransa ve Almanya liderleri bugün Ukrayna'daki savaşa ilişkin duruşlarını görüşmek üzere bir araya geliyorlar. ( The Guardian, DW)

Polonya Başbakanı, Avrupa Parlamentosu'nda konuştu: Silahlanma mesajı verdi, "Rahatlık dönemi bitti" dedi"Sınırlarımızda aktif bir çatışma ile karşı karşıyayız. Zaman zaman kontrolsüz olan teknolojik ilerlemelerle de başa çıkmamız gerekiyor. Tüm bunlar, birçok vatandaşımızda bir belirsizlik hissine yol açıyor. Ancak objektif bir şekilde baktığımızda, Avrupa geleceğinden korkmamalı. ... Bugün burada söylenmesi gereken en önemli sözler doğrudan Avrupalılara yönelik olmalı: Başınızı dik tutun”.

Venezuela'dan Fransa'ya diplomatik kısıtlama

Venezuela hükümeti, geçen hafta "düşmanca davranışlarda bulundukları" ve "aşırılık yanlısı gruplara destek verdikleri" gerekçesiyle Hollanda, Fransa ve İtalya'ya yönelik diplomatik kısıtlamalar getirmişti.

Macron ve Scholz Trump'a karşı daha güçlü bir Avrupa çağrısı yaptı

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ABD Başkanı Donald Trump'ın bu hafta göreve başlamasının ardından daha güçlü bir Avrupa istediklerini belirtti

 1963 Elysee Anlaşması

Dönemin Almanya Şansölyesi Konrad Adenauer ile Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, 22 Ocak 1963’te imzaladıkları Elysee Anlaşması'yla, yıllarca savaşan bir zamanların iki düşman ülkesi arasında işbirliği ve dostluğun temellerini atmışlardı.

Danimarka/Grönland: Grönland Başbakanı Mute B. Egede, dün Trump ile bölgeyi satın alma konusundaki ilgisi hakkında doğrudan görüşmeler yapmak istediğini söyledi. Geçtiğimiz hafta Danimarka başbakanı, Trump ile bu konu hakkında bir telefon görüşmesi yaptı. Trump, bu görüşmede Danimarka'ya yönelik tarife tehdidini sürdürdü. (Bloomberg)

 İspanya'da azınlık sol koalisyon hükümeti Meclis'te ilk yarasını aldı

İspanya'da Kasım 2023'ten bu yana ülkeyi yöneten azınlık sol koalisyon hükümeti, ayrılıkçı Katalonya için Birlik (Junts) partisinin ret oyu nedeniyle üç önemli kanun hükmündeki kararnameyi Meclis'ten geçiremeyerek, ilk kez yara aldı

Fransa ABD ile AB arasında savunma anlaşması fikrine karşı çıkıyor

Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, Avrupa Birliği'nin (AB) ABD ile ticaret savaşını önlemek için savunma anlaşması yapması fikrine karşı olduğunu ifade etti

İtalya Başbakanı Meloni'den AB'ye çağrı: NATO'nun Avrupa ayağı güçlendirilmeli

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa'ya NATO’nun Avrupa ayağının somut biçimde güçlendirilmesi gerektiğini söyledi

Grönland Başbakanı Egede: Biz Grönlandlıyız, ABD’li olmak istemiyoruz

Grönland Başbakanı Mute Egede, ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ın ABD’nin kontrolünde olması gerektiğine dair açıklamalarına bir kez daha cevap vererek, "Biz Grönlandlıyız, ABD’li olmak istemiyoruz” dedi

Almanya Ekonomi Bakanı Habeck: ABD Almanya'dan ithalata cezalandırıcı gümrük vergileri getirirse önlemimiz hazır

Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck, "ABD, Almanya'dan ithalata cezalandırıcı gümrük vergileri getirirse karşı önlemimiz hazır" dedi

Trump'ın, Alman sanayisi için ABD'nin önemli bir satış pazarı olarak işlev görmeye devam etmesine izin vermeyeceğini vurgulayan analistler, ABD Başkanı'nın Almanya'nın sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) gibi Amerikan mallarını daha fazla ithal etmesini talep edeceğini öngörüyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ise Almanya'nın, ABD'ye karşı yüksek ticaret fazlasının dengesizliklere yol açarak, küresel ekonomi için bir tehdit oluşturabileceğini düşünüyor.

Kaynak: AA

AB Yüksek Temsilcisi Kallas Türkiye'ye geliyor

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, 24 Ocak'ta bölgesel gelişmeler ve Türkiye-AB ilişkilerini ele almak üzere Türkiye'de bulunacak

AB'den Lübnan Silahlı Kuvvetlerine 60 milyon euro destek

Avrupa Birliği (AB), ülkenin güvenlik ve istikrarını desteklemek amacıyla Lübnan Silahlı Kuvvetlerine 60 milyon euro değerinde yeni yardım paketini duyurdu

Amerika

Brezilya, İklim Müzakerecisini COP30 Başkanı Olarak Atadı

Diplomat André Correa do Lago, bu yıl Brezilya'nın Belem kentinde düzenlenecek BM iklim konferansına başkanlık edecek. Correa do Lago, uluslararası iklim görüşmelerinde sık sık Brezilya'yı temsil etti. Birleşik Arap Emirlikleri ve Azerbaycan'daki son iki COP başkanının her ikisinin de devlet petrol şirketlerinde çalışma geçmişi vardı. (Climate Home News)

 Trump ve ekibi, Washington’daki Ulusal Katedral’de geleneksel olarak düzenlenen dua törenine katıldıkları sırada, töreni yöneten piskopos Mariann Edgar Budde, yeni başkandan “göçmen ailelere, LGBTQ bireylere ve trans çocuklara” merhamet göstermesini istedi.

Trump, törenden ayrılırken yaptığı açıklamada, "(Dua töreni) Çok heyecan verici değildi değil mi? İyi bir tören olduğunu düşünmüyorum. Daha iyisini yapabilirlerdi." diyerek rahatsızlığını dile getirdi.

ABD'li milyarder Elon Musk da X'ten yaptığı paylaşımda, piskopos Budde'nin ifadelerine tepki gösterdi.

ABD'de 18 eyalet Trump'ın doğumla vatandaşlık hakkını kaldıran kararına dava açtı

ABD Başkanı Donald Trump'ın, yemin töreninin yapıldığı gün imzaladığı, ülkede doğan çocukların otomatik vatandaşlık almasını sağlayan düzenlemeyi kaldıran başkanlık kararnamesine karşı 18 Demokrat eyalet savcısı dava açtı

ABD/Küba: ABD'nin adadaki kısıtlamalarını gevşetmesi karşılığında Küba hapishanelerindeki tutukluları serbest bırakma anlaşması, Trump'ın Küba'yı terörizm kara listesine koyan bu kısıtlamaları yeniden yürürlüğe koymasının ardından belirsizliğe sürüklendi. Planlanan 500'den fazla tutukludan yaklaşık 150'si serbest bırakıldı. Serbest bırakılan tutuklulardan biri, kendilerine yalnızca "şartlı" özgürlük verildiğini söyledi. (Reuters)

Trump'tan Putin'e uyarı: Savaşa son verin yoksa yaptırım uygularım

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e "Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek üzere anlaşmaya varın" çağrısında bulunarak, aksi halde Rusya'ya ciddi yaptırımlar ve gümrük vergileri getireceğini açıkladı

 Rusya, Trump'ın Panama Kanalı'nı geri alma tehdidine yanıt verdi

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Başkan Donald Trump'tan Panama Kanalı'na ilişkin mevcut uluslararası anlaşmayı teyit etmesini ve Panama ülkesinin kontrolünün Rusya'da kalmasını  istedi .

Rusya Dışişleri Bakanlığı Latin Amerika Bölümü Müdürü Aleksandr Şetinin, Rus haber ajansı TASS'a yaptığı açıklamada, Trump'ın ABD ile Panama arasında 1977'de imzalanan iki anlaşmada belirtilen "kanalın mevcut uluslararası hukuki rejimine saygı göstermesini" beklediğini söyledi.

Anlaşma, 2000 yılına kadar kanal üzerindeki ABD denetimini kaldırıyor ve kanalın tarafsızlığını garanti altına alıyordu.

Amerika Birleşik Devletleri

Teknoloji Firmaları 100 Milyar Dolarlık Yapay Zeka Veri Merkezi Planını Duyurdu

Open AI, SoftBank ve Oracle, ABD'de yapay zeka (AI) altyapısını büyütmek için yeni bir şirket kuracak ve Teksas'taki bir veri merkezine ilk etapta 100 milyar dolar yatırım yapmayı planlıyor. Trump'ın yönetici bildirileriyle inşaatı hızlandırma sözü vermesiyle birlikte Washington'da planlarını duyurdular. Trump, küresel AI hakimiyeti mücadelesi sırasında sektörde ABD ilerlemesini artırmanın bir öncelik olacağının sinyalini vermiş gibi görünüyor . (CNN, CBS, AP)