Araqchi, İran'ın dış politikasına ilişkin vizyonunu sunuyor: Direniş eksenini desteklemek ve Washington ile çatışmayı yönetmek

Zarif'in politikalarını reddetti ve Devrim Muhafızları ile koordinasyon sözü verdi

اقرأ المزيد: https://www.aljarida.com/article/71824

İbrahim Rızai, Mesud Pezeşkiyan hükümetinin dışişleri bakanlığını devralacak aday olan Abbas Arakçi ile dün yapılan ikinci toplantının ardından, Arakçi'nin İran Dışişleri Bakanlığı sırasında onayladığını söyledi. Temsilcilerle görüşen "Direniş ekseni İran'ın güç unsurları içinde önemli bir unsurdur ve onları güçlendirmek için çalışmalıyız, çünkü güç olmadan dış politika ilerleyemez." Rezaei, Araqchi'nin şu vurgusunu aktardı: “İran'ın diplomasisi direniştir ve devrimin idealleri doğrultusunda bölgesel ve uluslararası meselelere etkili bir şekilde katılma yeteneğidir ve bu bağlamda diplomatik aygıt ile diğer kurumlar, özellikle de silahlı kuvvetler arasında koordinasyon olması gerekir. Dış politikanın büyük bir kısmını üstlenen Devrim Muhafızlarına atıfta bulunuyor. Araqchi, "Direniş ekseninin hedeflerine ulaşması ve aktörlerinin uluslararası düzeyde tanınması ve özellikle Filistin ve Lübnan'da, özellikle Gazze'de ve bölgedeki direniş hareketlerinin sürekli desteklenmesi için tüm siyasi ve diplomatik imkanlar kullanılmalı." “Direniş ekseni aktörleri için uluslararası meşruiyet bulmanın ve ekonomik diplomasi çerçevesinde, özellikle Irak, Suriye ve Lübnan ile ilişkileri vurguladı. "Bunun İran'ın ulusal güvenliğiyle bağlantılı olduğunu" göz önünde bulundurarak. İran'a yönelik yaptırımların kaldırılması konusuyla ilgili olarak Araqchi, yaptırımların kaldırılması için "onurlu mekanizmalar" kullanacağının sözünü verdi, ancak "bundan önce Parlamento ile bir anlayış ve ortak bir vizyon olması gerekiyor." Araqchi, Washington'la ilişkilere ilişkin şunları söyledi: "Washington'la olan anlaşmazlığı yönetmek istiyoruz, çünkü temel farklılıklar nedeniyle bunu onunla çözmek mümkün değil ve ABD olduğu sürece ve ABD olduğu sürece. İslam Cumhuriyeti'nin stratejisi hegemonyayla mücadele etmektir, iki ülke dost olamaz." Muhammed Cevad Zarif'in yolunda devam edip etmeyeceği ve onunla ilişkisinin ne olduğu sorusuna Rezaei, Araghchi'nin şu sözlerini aktardı: "Benim kendi deneyimim, geçmişim ve entelektüel temelim var. Parlamento bana güven verirse İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı olacağım ve kimsenin işime karışma hakkı yoktur ve buna izin vermeyeceği

Cevad Zarif: İran halkı hükümetimizin Filistinlilerden daha Filistinli olmasından bıktı.

Pezeşkiyan’ın kabine listesi, ortalama yaşın 59,7 olması ve daha önce vaat edilen %60 oranında 50 yaş altı bakan sözünün tutulmaması nedeniyle eleştirilerin odağı haline geldi. Listede yer alan isimlerin çoğunun muhafazakar kesimden olması da dikkat çekti. Örneğin, Dışişleri Bakanlığı’na eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani döneminde Bakan Yardımcısı olarak görev yapan Abbas Arakçi getirilirken, İstihbarat Bakanlığı’na olumsuz sicili olan İsmail Hatib aday gösterildi.

Kabinede dikkat çeken bir diğer nokta ise sadece bir kadın bakanın yer alması oldu. Yol ve Şehircilik Bakanlığı’na kadın mimar Ferzane Sadıki’nin aday gösterilmesi, cinsiyet eşitliği açısından yetersiz bulundu.

2019

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, dün Instagram hesabından yaptığı bir paylaşımla sürpriz bir şekilde istifa etti. Zarif istifasının nedenlerini açıklamadı ancak bir gazeteye verdiği demeçte Tahran'daki siyasi "iç çatışmalara" işaret etti.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani resmi olarak istifayı kabul etmiş değil.

Ancak özel temsilcisi Mahmud Vaizi'nin açıklamasına göre Ruhani Zarif'i övdüğü bir demeçle, istifayı kabul etmeyebileceği sinyalini verdi. "Ruhani'nin gözünde İran İslam Cumhuriyeti'nin tek bir dış politikası ve tek bir dışişleri bakanı vardır" diyen Vaizi, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:

"Ruhani'nin sözleri, Zarif'in görevinden memnun olduğunun açık bir işareti olduğu gibi, yanlış ve taraflı yorumlara da sert bir yanıttır."

Neden istifa etti?

Zarif'in kararının arkasında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın İran'a sürpriz ziyareti olduğu görüşü yaygın.

Esad, Suriye'de iç savaş başladığından bu yana İran'a yaptığı ilk ziyaretinde Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve dini lider Ali Hamaney ile bir araya geldi.

Zarif ise görüşmelerde yoktu.

İranlı liderlerin yanında masada olan isimler, İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile ülkenin iki eski dışişleri bakanı ve Hamaney'in danışmanları olan Ali Ekber Velayeti ile Kamal Kharazi'ydi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın nükleer anlaşmadan çekilerek yaptırımları yürürlüğe sokması sonrası da, dış politikadaki ayrım derinleşti.

Resmi adı 'Ortak Geniş Eylem Planı' (JCPOA) olan anlaşma, İran ile kısaca P5+1 olarak adlandırılan ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ABD, Fransa, İngiltere, Rusya ile Çin'in yanı sıra Almanya arasında imzalanmıştı. İmzacılar arasında Avrupa Birliği de bulunuyordu.

2013'te dışişleri bakanlığına getirilen Zarif, müzakerelerin mimarıydı.

Reuters'a ismini vermeden konuşan Zarif'in bir yardımcısına göre, deneyimli siyasetçi ABD'nin nükleer anlaşmadan çıktığı Mayıs ayından bu yana radikallerin de yoğun baskısı altındaydı.

Hamaney ve destekçileri, İran'ın nükleer programına son vermesi karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören anlaşmaya karşıydı.

Zarif üzerindeki baskı, Trump'ın ekonomik yaptırımları yürürlüğe sokması ile daha da büyüdü.

Bloomberg'e konuşan bazı uzmanlar, Zarif'in taraf olan AB ülkeleri ile anlaşmayı kurtarmaya çalışırken, prestij kaybettiği görüşünde.

2024 istifası cumhurbaşkanı yardımcısı atanmasının 11.gününde

Zarif, çocuklarının ABD vatandaşlığına sahip olması nedeniyle cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanmasının ardından da baskı gördüğüne dikkat çekti.

Ekim 2022'de yürürlüğe giren bir İran yasası "kendisi, çocukları ya da eşleri çifte vatandaşlığa sahip olanların" hassas iş ve pozisyonlara atanmasını yasaklıyor.

"Mesajım... Sayın Dr. Pezeşkiyan'a karşı bir pişmanlık ya da hayal kırıklığı veya gerçekçi yaklaşıma karşıtlık işareti değil; daha ziyade stratejik işlerden sorumlu bir başkan yardımcısı olarak faydamdan şüphe duyduğum anlamına geliyor" diyen Zarif, akademiye döneceğini ve İran'ın iç siyasetine daha az odaklanacağını belirtti.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümetinde 2013-2021 yılları arasında en üst düzey diplomat olarak görev yapan Zarif, uluslararası arenada 2015 yılında imzalanan ve resmi adıyla Kapsamlı Ortak Eylem Planı olarak bilinen anlaşma için yürütülen uzun müzakereler sırasında tanınmıştı.

Anlaşma üç yıl sonra dönemin başkanı Donald Trump'ın ABD'yi anlaşmadan çekmesi ve İran'a yeniden ağır yaptırımlar getirmesiyle fiilen akamete uğradı.

اقرأ المزيد: https://www.aljarida.com/article/71824